'Love Bombing' - Nhìn Thấu Hành Vi Bạo Hành Tinh Thần Trong Một Mối Quan Hệ
Khi một cặp đôi vừa mới bắt đầu hẹn hò lần đầu, việc mỗi người đều muốn tạo ấn tượng tốt cho đối phương bằng nhiều lời khen có cánh, cử chỉ lãng mạn và những món quà ngọt ngào là hết sức bình thường. Và khi sự thể hiện tình cảm đó đồng điệu, nó có thể là một dấu hiệu vô cùng lành mạnh của một mối quan hệ đang trổ hoa.
Nhưng đôi khi hành vi đó không hoàn toàn là đồng đẳng. Đôi khi, một người đổ dồn sự quan tâm chú ý dày đặc hơn người kia - và dày đặc hơn mức được cho là "bình thường" khi họ mới chỉ biết nhau trong một khoảng thời gian ngắn.
Có thể bạn đã từng gặp qua rồi: Một anh chàng bạn mới bắt đầu gặp gỡ gần đây chưa gì đã vung tiền vào những món đồ trang sức đắt đỏ và lên kế hoạch cho những buổi đi chơi xa lãng mạn vào cuối tuần, hoặc nói lời yêu và công khai mơ tưởng về những cái tên sẽ đặt cho con của hai người, quá sớm trước khi bạn thoải mái trò chuyện về những chủ đề đó.
Và đúng, những hành vi này có thể chỉ đơn giản là người đàn ông mới của bạn đã “đổ” bạn đứ đừ, hoặc anh ta thực sự mê mẩn bạn đến cỡ đó. Nhưng chúng cũng có thể là dấu hiệu của sự thao túng tinh thần, các chuyên gia tư vấn mối quan hệ cho biết - và chúng thậm chí còn có thể là tín hiệu cho thấy mối quan hệ đó có khả năng trở nên bạo hành. Dưới đây là những điều bạn nên biết về "love bombing" và những người thực hiện thủ thuật đó.
Love bombing là gì?
Ý nghĩa đằng sau love bombing (*tạm dịch: “khủng bố” tình yêu) không phải là mới và thật ra thì thuật ngữ này cũng không phải: Nó được báo cáo là do Sun Myung Moon, lãnh đạo của giáo phái cực đoan Giáo hội Thống nhất Hoa Kỳ (Unification Church of the United States) sử dụng vào những năm 1970, để mô tả sự hạnh phúc và tình yêu quá lố mà các tín đồ của hắn thể hiện với người khác. Theo Psychology Today, love bombing cũng đã được sử dụng bởi những tên ma cô và những kẻ cầm đầu băng đảng để khuyến khích lòng trung thành và sự phục tùng.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các nhà tâm lý học đã bắt đầu áp dụng thuật ngữ này cho những hành vi có vấn đề đôi khi quan sát được ở các mối quan hệ yêu đương. Và nhờ vào thế giới hẹn hò trực tuyến và sự kết nối liên tục trong thời đại ngày nay, những kẻ “khủng bố” được đà tấn công và tấn công mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Geraldine Piorkowski, Tiến sĩ, tác giả của “Gần gũi đến mức bí bách: Khám phá những rủi ro của sự thân mật” (Too Close for Comfort: Exploring the Risks of Intimacy), mô tả kiểu “khủng bố” tình yêu này là "một thủ thuật quyến rũ — bao gồm sự yêu mến, quan tâm chú ý, quà cáp, nịnh nọt và tâng bốc quá thể đáng— được thiết kế để dụ dỗ, gạ gẫm và tạo ra cảm xúc tích cực ở đối phương."
Quá thể đáng chính là từ khóa (key word) trong định nghĩa đó. Hành vi love bombing khác với những cử chỉ thông thường của một mối quan hệ ở chỗ nó tới tấp và tùy tiện — hoặc, tùy thuộc vào mức độ bị mê hoặc của “người nhận” là như thế nào trước sự quan tâm chú ý đó, tốt đẹp đến mức khó tin.
“Nếu ví tình yêu là một cuộc chiến tranh, love bombing là trận oanh tạc hoặc cuộc tiến công, được thiết kế để phá vỡ sự phòng ngự — tức là những bức tường thành bảo vệ mà tất cả chúng ta dựng lên để che chắn bản thân khỏi những thương tổn,” Piorkowski nói. "Nạn nhân của love bombing vào thời điểm đó thường mong manh dễ vỡ và dễ bị lay động, suy suyển bởi sự quan tâm chú ý quá mức bình thường."
Tại sao người ta lại có hành vi này?
Piorkowski nói rằng những kẻ “khủng bố” được chia thành hai loại chính. "Đầu tiên, có một loại người thực sự rất khao khát một mối quan hệ," cô nói. "Họ thiếu thốn tình cảm, trầm uất, và họ đang tìm kiếm một ai đó để lấp đầy sự trống trải trong tâm hồn."
Không có nghĩa là những người này là vô hại; họ thường hình thành sự gắn bó không lành mạnh với những đối tượng yêu đương của mình, và thậm chí còn có thể biến thành những kẻ rình rập. Tuy nhiên, tình cảm của họ dành cho đối phương, mặc dù bị méo mó, lệch lạc, thường là chân thành.
Loại “khủng bố” tình yêu kia thì mưu mô xảo quyệt hơn. “Đây là những kẻ ái kỷ bị rối loạn nhân cách chống đối xã hội (narcissistic sociopath), những người cố tình vạch ra một chiến lược để kiểm soát ai đó,” cô nói. "Đó gần như là một mưu đồ có ý thức để giành được sự ưu ái và quyền lực trước đối phương, bất kể là họ có thực sự có tình cảm với đối phương hay không."
Hẹn hò với kiểu người này hầu như chẳng bao giờ kết thúc tốt đẹp. Những kẻ này thường trở nên tức giận hoặc tỏ ra tổn thương khi đối phương không đáp lại đầy đủ tình cảm và sự quan tâm chú ý của họ — hoặc tra hỏi hoặc chối cãi, phủ nhận mọi điều đối phương nói. Đến cuối cùng, họ có thể mất hứng thú với đối phương nhanh như khi họ mới rơi vào "tình yêu" ngay từ lúc đầu. Tệ hơn, họ có thể trở nên kiểm soát, bạo hành bằng lời nói hoặc thậm chí là bạo hành thể xác.
Làm thế nào để có thể nhìn ra được ai là kẻ “khủng bố” tình yêu?
Thông thường, dấu hiệu rõ ràng nhất của love bombing là cách mà hành vi của đối phương tạo cho bạn cảm giác như thế nào. “Sự thân mật đi kèm với rất nhiều rủi ro, chẳng hạn như bị xấu hổ hoặc bị chối từ, vì vậy theo lẽ tự nhiên, ta thường thận trọng trong việc phát triển một mối quan hệ mới,” Piorkowski nói. "Khi một người đẩy nhanh tiến độ, bạn phải tự hỏi bản thân: Tại sao họ lại làm điều này?"
Ngoài sự thể hiện tình cảm liên tục và những cử chỉ khoa trương, hào nhoáng, còn có những điều khác cần lưu ý. “Các cuộc trò chuyện chỉ đến từ một phía là một dấu hiệu quan trọng,” Piorkowski cho biết. "Những kẻ “khủng bố” tình yêu thường nói rất nhiều về bản thân, còn những nhu cầu và mong muốn của bạn thì không quan trọng lắm đối với họ." Một ngoại lệ? Họ cùng lắm sẽ tặng bạn rất nhiều lời khen - nhưng ngay cả những lời khen đó cũng bắt đầu trở nên không chân thành và đứng đắn.
Hãy chú ý đến cách đối tượng đối xử với những người khác nữa. Piorkowski nói: “Những kẻ bắt nạt trên thế giới này không chỉ là những kẻ bắt nạt trong mối quan hệ lãng mạn mà thường còn là kẻ bắt nạt những người xung quanh họ,” Piorkowski cho biết.
Khổ nỗi, Maggie Parker, một nghiên cứu sinh tại Đại học Binghamton, nghiên cứu về hành vi bạo hành người yêu, cho biết rằng không phải lúc nào cũng dễ dàng nhận biết được liệu love bombing có diễn biến theo hướng tồi tệ hơn hay không. "Mục đích của love bombing, hoặc bất kỳ giai đoạn đầu tiên của hình thức bạo hành nào, là làm cho người mà bạn đang bạo hành không nhận thức được bạn đang làm điều đó", cô nói. "Những kẻ bạo hành muốn thừa cơ nạn nhân của họ mất cảnh giác và lôi kéo họ vào."
Parker cho biết nạn bạo hành người yêu có khuynh hướng bắt đầu từ từ, chậm rãi và love bombing có thể cũng tương tự như vậy. "Giai đoạn đầu tiên là tìm hiểu người đó và khiến họ quen hơi bén tiếng: “rót mật” vào tai họ, tặng quà cho họ tới tấp, để họ dựa dẫm vào bạn", cô nói.
Nhưng điều đó sớm biến thành các thủ thuật thao túng tâm lý. "Họ bắt đầu bào mòn lòng tự trọng của bạn, khiến bạn cảm thấy bản thân vô giá trị, cô lập xã hội bạn bằng cách chỉ trích bạn bè và gia đình của bạn," cô nói. "Nếu họ đổ dồn mọi sự quan tâm chú ý vào bạn như vậy, có khả năng họ không dành nhiều thời gian cho bản thân — và cũng không cho phép bạn dành nhiều thời gian cho bản thân bạn."
Kẻ “khủng bố” tình yêu có thể được giúp đỡ không?
Love bombing không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của bạo hành tinh thần hoặc thao túng có chủ ý, Piorkowski nói; đôi khi, đó thực sự chỉ là vấn đề của việc truyền sai tín hiệu và sự nhiệt tình hơi quá mức. Nhưng cách duy nhất để nhận biết được là có một cuộc trò chuyện nghiêm túc về những gì đang làm bạn bận tâm, cô nói.
"Bạn cần phải ngồi lại với nhau và nói," Điều này đang diễn ra quá nhanh đối với tôi; tôi muốn hai ta chậm lại” — và sau đó xem họ phản ứng như thế nào", cô nói. "Họ nhìn nhận và quan tâm đến cảm xúc của bạn, hay họ giống như một nhân viên bán hàng tài ba luôn bàn ra mỗi khi bạn tỏ ý từ chối mua hàng?"
Parker nói rằng những nạn nhân của love bombing thường nhận ra có điều gì đó không ổn ngay sau khi người yêu của họ nổi giận lần đầu tiên. “Nếu bạn có thể giao tiếp cởi mở và tìm hiểu tận gốc lý do tại sao họ lại phản ứng như vậy, có thể bạn sẽ có khả năng giải quyết ổn thỏa mọi việc và vượt qua nó,” cô nói. "Nhưng nếu bạn không thể có cuộc nói chuyện đó một cách bình tĩnh, có lẽ đã đến lúc bạn phải kết thúc mối quan hệ."
Nếu bạn lo lắng rằng tình hình của mình có thể trở nên nguy hiểm, hãy báo cho bạn bè hoặc đồng nghiệp biết về những mối lo ngại của bạn. “Những vấn đề như thế này có thể trở nên bạo lực rất nhanh, vì vậy có ai đó biết được chuyện gì đang xảy ra — và có thể ở bên cạnh bạn nếu cần — có thể rất hữu ích,” Parker nói. Và tất nhiên, nếu đó là trường hợp khẩn cấp, hãy gọi cảnh sát.
Mặt khác, nếu như bạn thật sự say mê đối tượng mới như điếu đổ, và bạn thật sự yêu thích sự quan tâm chú ý đó thì sao? Hãy tận hưởng nó, Piorkowski nói, nhưng hãy tận hưởng nó một cách thận trọng.
“Có một số người phải lòng người khác nhanh chóng, và những cảm xúc đó không phải là xấu,” cô nói. "Nhưng bạn phải xem xét, đối chiếu những cảm xúc đó với thực tế người này thật sự là ai, là người như thế nào." Nói một cách khác, hãy đảm bảo rằng cả hai bạn thật sự yêu nhau - chứ không phải là yêu cảm giác được yêu.
----------
Tác giả: Amanda MacMillan
Link bài gốc: How to Spot 'Love Bombing,' a Sneaky Form of Emotional Abuse
Dịch giả: Ngô Hà Ngọc Bích - ToMo - Learn Something New
Đọc LINK gốc tiếng Việt tại đây: [ToMo] 'Love Bombing' - Nhìn Thấu Hành Vi Bạo Hành Tinh Thần Trong Một Mối Quan Hệ - YBOX
