4 Bước gỡ rối tơ lòng trong quá khứ
“Đôi khi, những ký ức hạnh phúc lại khiến bạn đau đớn nhiều nhất.”
Chấn thương tâm lý thường được gắn liền với những trải nghiệm tiêu cực như bị ngược đãi hay bỏ rơi. Nhưng đôi khi, những ký ức hạnh phúc có thể khiến bạn bị tổn thương nhiều nhất.
Điều này thường xảy ra khi bạn mất đi người thân, chia tay người yêu hoặc trải qua một biến cố lớn làm đảo lộn cuộc sống. Ở trường hợp này, trong trải nghiệm đau buồn lại tồn tại điều gì đó ta vẫn hằng mong muốn, khiến tinh thần luôn bị kẹt lại ở đó.
Sự khác biệt giữa hồi tưởng lạc quan và mắc kẹt trong quá khứ
Hồi tưởng lạc quan (rosy retrospection) là cơ chế bình thường của não bộ, vì nó nhắc lại những cảm xúc tốt đẹp trong quá khứ. Đây là lý do ta luôn thấy quá khứ tốt đẹp hơn, dù trong hiện tại ta có thể sống cuộc sống đầy đủ hơn trước kia. Hầu hết chúng ta đều có đôi lúc “ăn mày quá khứ” vì nó giúp tinh thần lạc quan và thoải mái hơn.
Nhưng mắc kẹt trong quá khứ hạnh phúc lại là một vấn đề hoàn toàn khác. Người ở trạng thái này thường do bất mãn với cuộc sống hiện tại, nên họ luôn “sống” trong quá khứ và ước mọi thứ chưa từng thay đổi. Chẳng hạn khi người thân qua đời, điều khiến ta đau đớn không phải là sự mất mát, mà vì tha thiết mong người đó vẫn còn ở trong đời mình.
Tình trạng này có thể kéo dài tới vài năm sau sự cố, khiến ta không thể sống trọn vẹn ở hiện tại. Theo chuyên gia tâm lý Brianna Wiest chia sẻ trên Thought Catalog, để “giải phóng” bản thân khỏi những trải nghiệm này, ta cần quay trở lại đối mặt với nó trong tâm thế một người từng trải. Bài tập 4 bước sau đây sẽ giúp bạn làm điều đó:
Bước 1: Trở lại trải nghiệm qua ký ức
Như đã nói, những trải nghiệm đau buồn có thể khiến bạn căng thẳng, nhưng chúng có thể mang một yếu tố nào đó mà bạn vẫn ao ước có được. Chính vì vậy, bạn luôn cảm thấy khó chịu mà không giải thích được lý do tại sao. Bước này giúp bạn “khoanh vùng” được gốc rễ của nó:
- Nhắm mắt lại và tìm kiếm cảm xúc đang khiến bạn khó chịu.
- Hình dung cảm xúc này là một con người và cố gắng gọi tên nó: nỗi buồn, thương nhớ, hối tiếc hay uất ức.
- Hỏi nhẩm “[Tên cảm xúc] này bắt đầu từ đâu?” rồi tập trung đi theo nó. Bạn sẽ nhìn ra một khoảng thời gian, không gian hay sự việc mà bạn đã trải qua.
- Bạn có thể bỏ qua bước này nếu sự việc xảy ra gần đây và ký ức còn mới nguyên. Trong trường hợp này, bạn chỉ cần hồi tưởng lại điểm xuất phát của mọi việc.