Hành xử văn minh dù bạn ở đâu
TTO - Xứ người rất tôn trọng tự do cá nhân nhưng đều có các luật rất rõ ràng về ứng xử nơi công cộng, về quyền con người.
Tôi mới có một buổi họp mặt với bạn học cấp III từ Mỹ về thăm nhà. Trong câu chuyện về hai người nghệ sĩ Việt bị tố cưỡng hiếp phụ nữ tại Tây Ban Nha, anh bạn Việt kiều nói rằng những thói quen xấu tại Việt Nam có thể gây hậu quả ở nước ngoài mà nhiều người ít để ý.
Xứ người rất tôn trọng tự do cá nhân nhưng đều có các luật rất rõ ràng về ứng xử nơi công cộng, về quyền con người.
Đã rong ruổi ở nhiều nước, tôi hiểu điều này.
Trong chuyến bay từ Việt Nam sang Pháp của Air France mới đây, tôi đã chứng kiến đòi hỏi vô lý của một cặp vợ chồng người Việt về đồ uống. Tiếp viên Pháp làm đúng phận sự và nói không với những đề nghị đó. Thế là hai hành khách người Việt to tiếng với tiếp viên rồi nói với nhau - tất nhiên bằng tiếng Việt: Tiếp viên gì vừa già, vừa xấu còn khó chịu! Tôi chứng kiến mà buồn lòng.
Một lần, tôi đến một nhà thờ cổ ở châu Âu. Lúc đó, nhà thờ đang đón nhiều du khách nhưng mọi người đều giữ trật tự. Bỗng tôi nghe phía sau ồn ào, trầm trồ và kêu gọi nhau chụp hình bằng tiếng Việt. Một vài du khách quay lại nhìn với cặp mắt khó chịu.
Tuy nhiên, nhóm du khách người Việt vẫn cười nói vô tư, chưa kể mấy em bé chạy lung tung trong nhà thờ. Đây không phải là chuyện hiếm.
Một công dân bước ra nước ngoài thì cần xuất trình hộ chiếu. Một dân tộc muốn khẳng định được mình trước cộng đồng quốc tế thì cần trưng ra những công dân - vĩ nhân của dân tộc mình.
Có thể Việt Nam chưa có thêm nhiều vĩ nhân được quốc tế công nhận thì những công dân Việt Nam ở nước ngoài chính là đại sứ của đất nước.
Tôi nghĩ việc hành xử đúng mực ở nước ngoài là cần thiết để giữ thể diện cho chính bản thân mỗi người. Thế giới đã phẳng, quyền con người được tôn trọng và không thể đổ thừa cho việc không biết quy tắc ứng xử thông thường hay luật lệ.
Niềm tự hào về công dân Việt Nam được vinh danh trên trường quốc tế cũng không thể bù đắp được nỗi xấu hổ khi thấy các tấm bảng ghi bằng tiếng Việt trong các siêu thị nước ngoài kiểu: "Ăn cắp vặt là phạm tội".
Vấn đề không chỉ là ứng xử văn minh ở nước ngoài vì suy cho cùng người dân sống ở trong nước phần lớn thời gian. Vì vậy chính việc xây dựng thói quen hành xử đúng mực, văn minh ở trong nước là nền tảng cơ bản để có những công dân Việt Nam văn minh khi ra nước ngoài.
Hằng ngày chúng ta đã chứng kiến và dễ dàng tặc lưỡi cho qua nhiều hành vi, thói quen xấu như ồn ào nơi công cộng, vượt đèn đỏ, khạc nhổ bừa bãi, vứt rác lung tung..., thậm chí dung dưỡng cho những hành vi phạm pháp.
Riết rồi thành thói quen và khi ra nước ngoài, những người này sẽ hành xử tương tự. Ý thức kém, không văn minh thì nơi nào cũng sẽ bộc lộ như nhau. Vì vậy điều quan trọng nhất vẫn là: hãy sống và hành xử văn minh ngay tại quê nhà.
Để làm được điều này, tôi nghĩ có ba vấn đề. Đầu tiên là giáo dục trong gia đình và tại nhà trường. Nếu ngay từ nhỏ được ông bà, cha mẹ dạy dỗ, làm gương đàng hoàng thì lớn lên đứa trẻ sẽ ý thức nghiêm túc, có nền tảng cơ bản để khi ứng xử sẽ văn hóa, văn minh.
...
Đọc tiếp bài từ LINK gốc tại đây: Hành xử văn minh dù bạn ở đâu - Tuổi Trẻ Online (tuoitre.vn)
