Chương Trình Hẹn Hò Với Người Đàn Ông Độc Thân - The Bachelor-Có Phải Chống Lại Quan Điểm Nữ Quyền hay Các Chuẩn Mực Về Chuyện Hẹn Hò Nam Nữ Mới Thực Sự Có Vấn Đề?
Tác
giả/Author: TS. Beatrice Alba-La Trobe University
Người dịch/Translator: Doãn Thi Ngọc- GV-Lecturer, Trường Đại Học Hoa Sen
(HSU)
Chương Trình Hẹn Hò Với Người Đàn Ông Độc Thân - The Bachelor- thu hút sự chỉ trích rộng rãi vì bị cho là cổ hủ, phản nữ quyền và coi thường phụ nữ.
Chương trình liên quan đến một nhóm phụ nữ cạnh
tranh với nhau để giành được sự chú ý của "người đàn ông độc thân" – nhân
vật chính là nam giới độc thân. Anh ấy tặng hoa hồng cho những ai giành được
tình cảm của anh ấy và giúp họ có thể tiếp tục tham gia cuộc thi.
Liệu nghi thức tán tỉnh này có lỗi thời và xưa
như trái đất không? Hay nó đang phản ánh chính xác các chuẩn mực hiện đại,
chính thống xung quanh chuyện hẹn hò nam nữ?
EM SẼ NHẬN BÔNG HỒNG NÀY CHỨ?
Các chuẩn mực hàng ngày xung quanh việc hẹn hò
và các mối quan hệ quy định rõ ràng vai trò giới, với những kỳ vọng khác nhau dành
cho nam hay nữ.
Trong khi hẹn hò, đàn ông thường được mong đợi sẽ
tiếp cận phụ nữ và mời họ hẹn hò. Khi một người đàn ông “đưa” một người phụ nữ
đi ăn tối, anh ta thường đề nghị trả tiền cho bữa ăn đó.
Trong các mối quan hệ, khi người đàn ông quyết
định thời điểm thích hợp để kết hôn, anh ta sẽ trao cho người phụ nữ một chiếc
nhẫn và hỏi cưới nàng. Nếu anh ta theo đúng với truyền thống, anh ta sẽ xin phép
bố của nàng dâu. Những đám cưới theo phong tục tập quán vẫn diễn ra phổ biến và
không thể thiếu những màn cầu hôn phô trương của những người đàn ông được chia
sẻ trên mạng.
Hình mẫu về sự lãnh đạo của nam giới và sự tuân
thủ một cách thụ động của nữ giới trong chuyện tình cảm giữa nam và nữ được mô
tả thành công thức chính trong chương trình The Bachelor. Anh ta luôn chủ động thực
hiện những động thái đầu tiên, trong khi nàng chờ đợi một cách thụ động sự chú
ý, những cuộc hẹn hò, và một bông hồng từ chàng.
Chương trình bị chỉ trích theo lăng kính nữ quyền.
Nhưng chờ đợi một bông hồng có khác gì với việc chờ đợi một lời cầu hôn không?
Tuy nhiên, không giống như bất kỳ tình huống thực
tế điển hình nào, The Bachelor đặt nhiều phụ nữ chống lại nhau để giành được sự
đồng ý của một người đàn ông duy nhất. Nhưng ngay cả khi bạn loại bỏ yếu tố
nhóm cạnh tranh này, người đàn ông vẫn có QUYỀN KIẾM SOÁT nếu anh ta quyết định
khi nào cần chủ động thực hiện điều đó như: tặng hoa hồng, yêu cầu hẹn hò hay
yêu cầu kết hôn với nhau.
Vấn đề cốt lõi của quyền quyết định và quyền lực
của nam giới vẫn còn ngay cả khi không có nhiều phụ nữ cạnh tranh vì anh ta. Hẹn
hò với người đàn ông độc thân thực ra chỉ là nghi lễ hoa hồng dành cho một người.
NỮ GIỚI CƯ XỬ TỆ HẠI VỚI NHAU
Mặc dù các chuẩn mực quy định sự thụ động của
phụ nữ trong chuyện hẹn hò, yêu đương, nhưng đôi khi chúng ta vẫn thấy những
hành vi vi phạm những kỳ vọng này trên The Bachelor. Thỉnh thoảng, một nữ thí
sinh quyết đoán tiếp cận chàng trai độc thân và kéo anh ta đi để có thời gian
trò chuyên một mình với anh ta. Ngoài ra, đôi khi phụ nữ cạnh tranh với nhau
thông qua các cuộc tấn công bằng lời nói trực tiếp hay gián tiếp.
Hành vi cạnh tranh như vậy đôi khi được hiểu là
phụ nữ là “kẻ thù tồi tệ nhất của nhau”. Một suy luận phổ biến đáng báo động từ
những nhận xét như vậy là vì phái nữ có phần bị đổ lỗi cho sự phân biệt đối xử
và những thiệt thòi mà họ đã phải trải qua vì tính gia trưởng.
Nếu bất cứ điều gì, tính cạnh tranh này là hành
vi nam tính, phản khuôn mẫu đối với phụ nữ, vì nam giới thường bị coi là cạnh
tranh với nhau để có được người phụ nữ mà anh ấy muốn, còn phái nữ được coi là nữ
tính, giới tính “kén chọn hơn” trong hẹn hò. Chưa hết, việc vi phạm các chuẩn mực
nữ tính như vậy thường bị coi là đáng chê nhất hay chế nhạo nhất.
Mặt khác, đàn ông hiếm khi bị buộc tội là “kẻ
thù tồi tệ nhất của nhau” khi họ tranh giành phụ nữ với nhau. Các cuộc xung đột
của họ cũng không thường xuyên và chỉ bị lên án là khuyết điểm về giới tính của
họ.
CÒN CHƯƠNG TRÌNH HẸN HÒ VỚI NỮ GIỚI ĐỘC THÂN-The Bachelorette THÌ
SAO?
Kịch bản đảo ngược giới tính trên The
Bachelorette chứng minh rằng các quy tắc của trò chơi có thể đi theo cả hai
cách, liên quan đến giới tính. Nhưng liệu sự đảo ngược vai trò giới này có làm
mất quyền lực của nam giới giống như cách mà The Bachelor cho là đã làm mất quyền
lực của phụ nữ hay không?
Trước hết, tình huống khác thường trong The
Bachelorette không chắc đã gợi ra hành vi phổ biến từ các thí sinh nam, vì tình
huống này không giống thực tế. Việc ép buộc nam giới vào một vai trò thụ động
hơn luôn được nhìn nhận đơn giản là đình chỉ quyền hay vai trò tạm thời theo các
chuẩn mực thông thường.
Trên thực tế, The Bachelorette được công nhận
là một sự lật đổ các vai trò giới truyền thống. Sự đảo ngược vai trò tạm thời
này có một ý nghĩa vốn dĩ khác, vì nó xảy ra trong một bối cảnh xã hội rộng lớn
hơn, phù hợp hơn với tình huống trong The Bachelor.
Theo nghĩa này, chúng ta không bao giờ thực sự
đảo ngược các vai trò, bởi vì nó xảy ra trong bối cảnh mà các vai trò giới
thông thường vẫn còn.
Sau khi chương trình kết thúc, các thí sinh
quay trở lại các quy tắc thông thường, nơi nam giới dẫn đầu, tấn công, chủ động.
Biết được điều này, bất kỳ sự thụ động hoặc bất lực nào mà nam giới có thể gặp
phải khi là thí sinh nam tham gia Chương Trình Hẹn Hò Với Nữ Độc Thân-The
Bachelorette- sẽ không có tác động tương tự, cũng như không tiếp tục vai trò yếu
thế sau khi họ rời khỏi chương trình.
Nếu có bất cứ điều gì xảy ra thì sự đảo ngược
này có lẽ làm nổi bật sự khác biệt về xu hướng mà nam hay jữ thích những phẩm
chất ở bạn đời. Nghiên cứu cho thấy rằng, trong số những người khác giới, phụ nữ
có xu hướng thích bạn tình nam có địa vị và tiền tài hơn. Tuy nhiên, nam giới lại
đề cao về sự hấp dẫn thể chất ở bạn tình nữ của họ hơn nhiều.
Nếu phụ nữ cảm thấy The Bachelor tầm thường hóa
họ và quá chú trọng vẻ ngoài của họ, thì có lẽ đó chính là điều mà các chàng
trai độc thân đang tìm kiếm. The Bachelor và The Bachelorette có thể chỉ phản
ánh sự khác biệt về sở thích bạn đời của nam giới và nữ giới, và tại sao những
tình huống ngược lại này không thực sự giống nhau.
CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN HÌNH THỰC TẾ DẠY CHÚNG TA ĐIỀU GÌ?
Mặc dù các quy tắc của The Bachelor có thể dễ
dàng bị đảo ngược để trở thành The Bachelorette, nhưng chúng ta không thấy hậu
quả giống nhau đối với nam giới và nữ giới trong sự đảo ngược vai trò này.
Có lẽ đó là lý do tương tự mà các quy tắc hẹn
hò và hôn nhân trong đời thực dường như rất khó thay đổi. Người ta dễ dàng chỉ
trích các chuẩn mực giới mang tính truyền thống khi chúng diễn ra trong một bối
cảnh nhân tạo, nhưng trong cuộc sống thực, các truyền thống này được coi là
thiêng liêng.
Nếu chúng ta quan tâm và nghiêm túc về bình đẳng
giới thì ngay từ đầu chúng ta cần phê phán nhiều hơn các chuẩn mực và thể chế
khuyến khích sự thụ động của nữ giới. The Bachelor chỉ đơn giản là làm nổi bật
những vấn đề mà phụ nữ có thể bị thiệt thòi bởi các chuẩn mực giới tính thông
thường xung quanh chuyện hẹn hò, tình cảm và các mối quan hệ trong mối quan hệ
yêu đương.
Có lẽ vấn đề không phải là các quy tắc của
chương trình truyền hình thực tế này, mà là các quy tắc giới tính của thực tế
diễn ra trong chương trình đó.
Báo The Conversation và tác giả Beatrice Alba cho phép
Gendertalkviet dịch sang tiếng Việt và đăng toàn văn. Thay mặt cho, Ban Biên Tập
Gender Talk, chúng tôi xin gửi lời cám ơn chân thành tới Tác giả và Báo The Conversation
cho phép chúng tôi đăng lại bài toàn văn. Sự đóng góp của Quý Báo The
Conversation và tác giả rất quý giá và ý nghĩa.