Phân biệt giữa Dữ kiện (khách quan) và Quan điểm (chủ quan)

 

HỎI NHANH:

Theo bạn, trong 6 phát biểu dưới đây, phát biểu nào đưa ra dữ kiện (khách quan), phát biểu nào đang nói về quan điểm (chủ quan)?

  • Bố anh cao hơn bố tôi.
  • Mẹ tôi tuyệt vời nhất thế giới.
  • Số điện thoại của tôi rất khó nhớ.
  • Độ sâu ở đáy đại dương là 11,030 mét.
  • Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe.
  • Chó Phú Quốc dễ nuôi hơn chú Tây Tạng.

TRẢ LỜI: chỉ có 2 phát biểu thuộc nhóm dữ kiện (khách quan), còn lại là thuộc nhóm quan điểm chủ quan. Vậy phát biểu nào thuộc nhóm nào vậy? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần phân biệt rất rõ ràng 2 khái niệm: Dữ kiện và Quan điểm.

dữ kiện vs quan điểm

Vì sao cần phân biệt giữa Dữ kiện và Quan điểm?

Xét về mặt định nghĩa, chắc chẳng mấy ai nhầm lẫn giữa 2 khái niệm ‘Dữ kiện‘ và ‘Quan điểm‘.

Dữ kiện: điều được thừa nhận hoặc đã biết, được dựa vào để lập luận, nghiên cứu, tìm tòi. (Nguồn: soha)

Quan điểm: cách nhìn, cách suy nghĩ, cách xem xét đánh giá về một sự vật, sự việc nào đó. (Nguồn: soha)

Định nghĩa rõ ràng như vậy? Sao chúng ta có thể dùng sai thậm chí đánh tráo khái niệm của 2 từ này được nhỉ?

Ví dụ cụ thể: có bao giờ bạn nghe ai đó nói câu “Em chỉ nói sự thật” hoặc ‘Tính tôi thẳng như ruột ngựa, có sao nói vậy’ chưa? Nếu có thì bạn hiểu ý của họ là gì? Chẳng phải họ đang nói rằng họ chỉ nói ‘sự thật’ mà ‘sự thật’ ở đây là những gì họ cho rằng luôn đúng, ai cũng biết và mọi người phải chấp nhận ‘sự thật’ đó? Chẳng phải họ đang nói rằng những gì họ nói là dữ kiện hay sao?

Xin thưa, đây là một ví dụ điển hình của một hành vi rất phổ biến của chúng ta: chúng ta đang trình bày/phát biểu một quan điểm của mình như một dữ kiện luôn đúng, bất di bất dịch.

Sự nhầm lẫn này tưởng chừng vô hại nhưng lại gây ra những tác hại vô cùng lớn. Bởi vì một khi quan điểm trở thành dữ kiện thì người nói sẽ mất đi khả năng nhìn nhận sự việc ở nhiều góc nhìn và từ đó hạn chế rất nhiều tư duy phản biện của mình.

...

Đọc tiếp từ LINK gốc tại đây: 

Phân biệt giữa Dữ kiện (khách quan) và Quan điểm (chủ quan) (thinkingschool.vn)