Mặc Cảm Ngoại Hình
[ToMo] Về Hội Chứng "Rối Loạn Mặc Cảm Ngoại Hình" - Khi Vẻ Bề Ngoài Trở Thành Cả Thế Giới Đối Với Bạn
“Bạn không hoàn hảo, vĩnh viễn và chắc chắn có những khuyết điểm. Và bạn thật xinh đẹp.” - Amy Bloom
Chúng ta đều có sự tự ti của riêng mình và thỉnh thoảng những sự tự tị đó lớn dần lên, trở thành những nỗi băn khoăn lớn. Thêm vào đó, bồn chồn, băn khoăn rất khó để quản lý chúng bởi chúng có sức mạnh khiến ta thay đổi cái cách ngắm nhìn thế giới. Nó cũng chẳng giúp cho thế giới hiện lên toàn cầu vồng và những chú kỳ lân.
Thời đại xã hội ngày nay, chúng ta đã thấy rất nhiều người ưa thích cái đẹp và sự hoàn hảo. Một số người muốn sự hoàn hảo để chỉ ra nơi mà họ bước qua mọi rào cản và làm tổn thương những người khác. Và một số người, trong nỗi tuyệt vọng của họ để nhận được sự chấp thuận của xã hội, tự làm hại chính bản thân và cả sức khỏe tâm lý của mình.
Giờ đây, một trong số những căn bệnh tâm lý mà đã đưa những con người muốn có thân hình hoàn hảo đến với sự trầm cảm lớn đó chính là rối loạn mặc cảm ngoại hình (BDD).
Vậy chứng "Rối loạn mặc cảm ngoại hình" là gì?
Rối loạn mặc cảm ngoại hình, hay còn được biết đến là chứng bệnh sợ hãi, là một căn bệnh tâm lý đặc trưng bởi việc thường xuyên lo lắng về một nhận thức hoặc một khuyết điểm ở ngoại hình. Những người có bệnh BDD thể hiện ở những hành động lặp đi lặp lại, như là soi gương hay so sánh ngoại hình của họ với người khác.
BDD thường xuyên bắt đầu ở những năm dậy thì, khi mà nỗi lo lắng quá mức về vẻ ngoài sinh lý là phổ biến. Ở khoảng thời gian tại trường, chúng ta luôn cố gắng trở nên tốt hơn người khác như thể là chúng ta đang trong một “cuộc thi”. Chúng ta muốn mọi thứ, từ cấp bậc đến cặp sách, tóc tới giày, tốt hơn người khác. Một số người lờ đi những điều đó, thế nhưng vẫn có một số người vẫn cố bắt kịp sự lộn xộn. Và đó chính là cách mà một giai đoạn nguy hiểm của sự bất an bắt đầu.
Tại đây, tôi sẽ kể cho bạn mọi thứ mà tôi có thể về BDD bằng ngôn ngữ đơn giản. Vì vậy, nếu bạn hoặc ai đó khác bạn biết thể hiện bất kỳ dấu hiệu nào của BDD, bạn có thể tiến hành điều trị và hiểu rằng điều đó là ổn khi có khiếm khuyết. Nó sẽ tạo nên bạn là ai.
Nguyên nhân của BDD : Nguyên nhân chính xác của BDD là chưa xác định rõ, thế nhưng theo như một số nghiên cứu, các yếu tố chắc chắn có thể phát triển nó, cụ thể là:
1. Áp lực từ những người cùng địa vị và xã hội đặt ngang hàng ngoại hình sinh lý: Loài người là xã hội bởi tự nhiên, thậm chí cả người hướng nội. Đó chính là lý do chúng ta luôn cố tìm kiếm sự chấp thuận bởi người khác. Vì thế, khi bạn không có được phản ứng mà bạn muốn, bạn sẽ thấy chán nản.
2. Cha mẹ và người khác chỉ trích con người bởi ngoại hình: Không quan trọng bao nhiêu bạn không muốn quan tâm về những lời bình phẩm không chấp thuận của người lạ về ngoại hình của bạn, bạn vẫn làm. Giờ đây, nếu có cùng chỉ trích như vậy đến từ gia đình hay những người bạn thân thiết của bạn, tất nhiên, điều đó gây tổn thương hơn rất nhiều.
3. Một sự kiện gây chấn động hoặc mâu thuẫn cảm xúc từ khi còn nhỏ: Khi ai đó từng bị bắt nạt hoặc bị trêu ghẹo trong quá khứ của họ, điều đó có tác động lâu dài đến cho cá nhân, và nó ảnh hưởng xấu đến với suy nghĩ và tâm trạng của họ.
4. Rối loạn ám ảnh cưỡng chế: BDD cũng gây ra tác động tới những người mà có OCD. Không ai biết tại sao điều này xảy ra, nhưng nó có thể vì họ có một số yếu tố di truyền.
5. Di truyền: Một người với BDD có thể có một hoặc nhiều họ hàng chịu đựng từ cùng một vấn đề. Theo như một nghiên cứu, 8% bệnh nhân của BDD có họ hàng gần mà cũng phải chịu đựng từ điều này.
6. Mức độ thấp của tỷ lệ dẫn truyền thần kinh serotonin: Có một giả thuyết nói rằng là sự mất cân bằng trong tỷ lệ dẫn truyền thần kinh của cơ thể gây ra bồn chồn, lo lắng và chán nản. Vì điều đó tạo ra sự phiền muộn, một con người, bởi vì trạng thái tinh thần dễ bị tổn thương của họ, cũng thấy được khuyết điểm trong ngoại hình sinh lý. Điều đó giải thích tại sao, cho thuốc chống trầm cảm, bác sĩ kê đơn thuốc chọn lọc gây ức chế hấp thụ serotonin (SSRIs).
Triệu chứng của BDD : Có một số triệu chứng mà bạn có thể nhận diện BDD. Hãy nhớ rằng, triệu chứng là dài hạn và có thể đến và đi theo cường độ.
1. Trở nên cực kỳ bận tâm với một khuyết điểm mà người khác không thể thấy : Vào tất cả thời gian, người này lo lắng và nhận thức tồi về bản thân với ngoại hình của họ quá nhiều mà họ không chú ý đến những điều khác như công việc, trường học, etc.
2. Một niềm tin là bạn xấu xí hoặc dị dạng : Bạn biết, cách mà trường học, giáo viên lặp đi lặp lại cùng một chủ đề vì thế nên chúng ta ghi nhớ nó. Cũng như vậy, khi mà con người có cùng phản ứng tiêu cực đến với ngoại hình của họ, nó sẽ mắc kẹt trong tâm trí họ. Giờ đây, thậm chí nếu bạn muốn kể với họ rằng họ xinh đẹp, họ cũng sẽ không tin bạn.
3. Lảng tránh các tình huống xã hội : Con người với BDD sẽ rất chán nản về vẻ ngoài của họ. Họ chắc chắn không muốn bước ra ngoài và để mọi người khiến họ thêm chán nản hơn.
4. Tìm kiếm những phương pháp làm đẹp thẩm mỹ : Đây chính sự lựa chọn phần lớn mà con người dùng để cảm thấy tốt đẹp hơn về thân hình của họ. Bệnh nhân BDD sẽ cố gắng thay đổi tình trạng của họ bởi thay đổi thân hình của mình. Nếu như con người tìm kiếm phẫu thuật thẩm mỹ vì họ muốn nó, không chỉ bởi vì một số sự chấp thuận của người khác, thì nó hoàn toàn ổn. Thế nhưng vấn đề đến khi mà bạn thay đổi thân hình của bạn bởi vì xã hội, không phải bởi vì bạn muốn nó.
5. Tuyệt vọng khi lấy sự đảm bảo về ngoại hình của bạn từ người khác : Họ sẽ cố gắng lấy những lời khen hoặc sự đảm bảo từ người khác để rằng họ có thể có một số thời gian cảm thấy tốt hơn. Một số người cũng chụp nhiều ảnh selfies cho mạng xã hội để lấy sự chấp nhận.
6. Cố gắng che đậy đi khuyết điểm từ trang điểm, quần áo, etc: Một cách khác để bảo vệ họ từ những ánh nhìn không chấp thuận từ người khác đó chính là sử dụng nhiều trang điểm hoặc quần áo rộng.
7. Tin rằng người khác mỉa mai ngoại hình của bạn hoặc nói xấu : Sau quá nhiều tổn thương và nỗi đau, bệnh nhân BDD sẽ không tin tưởng bất cứ ai cả. Với họ, tất cả điều bạn nói sẽ như là làm trò đùa với ngoại hình của họ.
8. Rối loạn ăn uống : Một bệnh nhân BDD với mối quan tâm về hình dáng hoặc cân nặng sẽ hầu như được chuẩn đoán với chứng rối loạn ăn uống.
Vùng bệnh nhân BDD tập trung vào : Vùng mà con người với BDD điển hình định hình đó là:
Da mụn, nhờn, hoặc nếp nhăn
Lông trên mặt
Bộ phận khác - mũi, miệng, răng, rụng tóc, ngực hoặc bộ phận sinh dục
Cách điều trị cho BDD: Không có cách chữa trị nào thực sự cho BDD, thế nhưng có một số cách mà bạn có thể làm để giảm đi tác động của chúng:
1. Liệu pháp tâm lý hoặc liệu pháp hành vi, CBT: Trong cách điều trị này, bạn và bác sĩ tâm lý của bạn nói về mục tiêu của bạn và phát triển cá nhân hóa kế hoạch trị liệu để củng cố kỹ năng đối mặt của bạn.
2. Phòng tránh và ứng phó (ERP): ERP cũng là một phần của CBT thứ mà con người học được cách giảm thiểu việc soi gương, ngụy trang, và những hành vi ép buộc khác.
3. Thuốc chống trầm cảm: Không có thuốc chữa trị cụ thể nào cho BDD, thế nhưng thuốc chữa cho trầm cảm và thuốc rối loạn có thể có hiệu quả. Như chúng ta đã thấy ở trên, SSRIs là một trong những thuốc chống trầm cảm. Thế nhưng hãy nhớ rằng, không uống những loại thuốc đó nếu không có kê đơn của bác sĩ.
4. Chữa bệnh theo nhóm hoặc gia đình: Gia đình hoặc bạn bè trợ giúp sẽ rất quan trọng, vì nó sẽ dễ dàng hơn nhiều để vượt qua cả quá trình khi bạn có ai đó bên cạnh.
Biến chứng của BDD
Cô đơn và biệt lập xã hội
Rủi ro cao về trầm cảm và hành vi tự sát
Nhiều cuộc phẫu thuật thẩm mỹ để chỉnh sửa những khuyết điểm nhận thấy.
Cách phòng ngừa : Không có cách nào để phòng ngừa lại BDD. Thế nhưng bạn bè và gia đình của người bị BDD có thể ngăn cản chúng trở nên tồi tệ hơn.
1. Vào thời gian bạn thấy các dấu hiệu, hãy bắt đầu điều trị ngay: Thời gian trôi đi, BDD chỉ dần trở nên tệ hơn, vì thế nó sẽ trở nên tốt hơn nếu như vào thời gian bạn tìm ra được sự rối loạn, bạn hãy bắt đầu điều trị ngay.
2. Hãy nhắc nhở họ cách mà họ hoàn hảo bởi chính bản thân mình: Với tất cả căn bệnh tâm lý, con người đều cần sự trấn an liên tục. Thậm chí sau cả khi họ được điều trị, trở nên tốt hơn, họ vẫn cần phải biết họ không cần phải thay đổi bất cứ điều gì về bản thân họ. Một khi mà bạn được chuẩn đoán với bất kỳ căn bệnh tâm lý nào, thậm chí là với trị liệu đầy đủ, nó sẽ không rời khỏi bạn hoàn toàn. Luôn có một số phần nào đó trong tâm trí vẫn luôn nghĩ rằng họ chưa đủ tốt.
3. Cung cấp một môi trường hỗ trợ: Bạn biết khi mà bạn tới gặp bác sĩ tâm lý, điều đầu tiên mà họ làm cho bệnh nhân đó chính là tạo một điều tích cực, lành mạnh và môi trường hỗ trợ. Khi trẻ em cần một gia đình để khuyến khích và hỗ trợ chúng cho mục tiêu tương lai tốt đẹp, chúng sẽ không bao giờ thấy chán nản thậm chí là khi áp lực rất cao. Chúng biết rằng chúng có một gia đình để dựa vào những lúc khó khăn.
4. Phần quan trọng nhất, lắng nghe: Điều này là hiển nhiên. Chúng ta đều cần ai đó chỉ để lắng nghe ta với không lời bình phẩm. Những người với BDD chỉ cần chúng hơn cả.
BDD nguy hiểm như thế nào?
Tỷ lệ tự sát giữa những người bị BDD là rất cao. Xấp xỉ 80% với những cá nhân cùng trải nghiệm BDD có ý định tự sát suốt đời và 24% - 28% cá nhân cố gắng tự sát.
Cuối cùng, nếu bạn hay bất cứ ai bạn biết khi nào bộc lộ một dấu hiệu của BDD, hãy tìm lấy sự trợ giúp sớm nhất có thể. Nó tưởng như là một vấn đề rất nhỏ từ bên ngoài, nhưng đối với con người đang phải chịu đựng, điều đó như là bộ óc của họ đang chống lại chính mình. Họ cảm thấy như cơ thể của họ là ngục tù. Căn bệnh tâm lý không phải một trò đùa.
-------------Tác giả: A. B. Watkins
Link bài gốc: Body Dysmorphic Disorder: When Looks turn into your entire world.
Dịch giả: Vũ Thảo Nhi - ToMo - Learn Something New