Chúng Ta Thường Không Lắng Nghe Như Chúng Ta Nghĩ
[Tâm Lý] Chúng Ta Không Thực Sự Lắng Nghe Như Chúng Ta Thường Nghĩ
Mọi người không giỏi lắng nghe như họ tưởng, nhưng điều này có thể được cải thiện.
NHỮNG Ý CHÍNH
- Theo một khảo sát, 96% mọi người tự cho rằng họ là người biết lắng nghe, nhưng thực tế lại chỉ nhớ được khoảng một nửa thông điệp mà người kia đã kể.
- Trong lúc lắng nghe, phần lớn chúng ta thường bị mất tập trung, suy nghĩ về những điều mình sẽ nói hoặc đưa ra các giả định, dẫn đến việc có thể hiểu sai ý của người nói.
- Bằng cách loại bỏ những điều bận tâm, giữ sự tò mò, ngừng đưa ra các giả định, im lặng và đặt câu hỏi, chúng ta có thể trở thành người thực sự biết lắng nghe.
Hầu hết chúng ta đều coi việc lắng nghe là hiển nhiên. Mọi người nói chuyện và chúng ta lắng nghe bằng đôi tai của mình. Hết.
Theo một khảo sát, 96% người tham gia tự nhận rằng họ luôn luôn hoặc thỉnh thoảng biết lắng nghe.
Tuy nhiên, một nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng chúng ta chỉ lưu giữ lại khoảng một nửa lời người khác đã nói. Và đó thậm chí là ngay khi họ vừa dứt lời, vì vậy mọi người hãy ngưng đổ lỗi cho trí nhớ dài hạn của mình.
Tin mừng là phụ nữ thường lắng nghe tốt hơn đàn ông. Xin lỗi nhé các đấng mày râu!
Điều đáng buồn là lại có một bức tường lớn ngăn cách giữa niềm tin và khả năng lắng nghe thực sự của chúng ta.
Nói tóm lại, chúng ta không thực sự lắng nghe như chúng ta thường nghĩ.
Một vấn đề khác là rất ít người nhận thức được tầm quan trọng của việc lắng nghe. Trong cuốn sách The Lost Art of Connecting, Susan McPherson đã minh họa sự cách biệt này bằng bài Ted Talks nổi tiếng của Julian Treasure. Một bài diễn thuyết với tựa đề “How to speak so that people want to listen” đã thu hút hơn 47 triệu lượt xem. Tiếc là bài nói “5 ways to listen better” của ông chưa chạm mốc 10 triệu.
Chúng ta thường quan tâm đến việc được lắng nghe nhiều hơn là lắng nghe.
Và đó chính là vấn đề.
Tại sao chúng ta nên tập trung vào việc lắng nghe?
Chúng ta dành khoảng 45% thời gian giao tiếp để lắng nghe và 30% để trò chuyện. (Đây chỉ là mức trung bình. Tôi biết rằng nhiều người sẽ nói nhiều hơn.) Bạn nghĩ rằng ai cũng muốn dành nhiều thời gian hơn để cố gắng rèn luyện kỹ năng lắng nghe, đúng chứ?
Chúng ta có xu hướng mường tượng về những điều chúng ta sắp sửa nói hoặc tệ hơn là suy nghĩ về một cái gì đó hoàn toàn khác khi đang lắng nghe.
Lắng nghe là một trải nghiệm sâu lắng. Bạn không nên để mình bị phân tâm và nghĩ về bản thân quá nhiều. Hãy dành tất cả sự tập trung cho người kia, ngôn ngữ cơ thể, các dấu hiệu tinh tế về những điều họ đang cố gắng truyền tải, chứ không chỉ lời nói của họ.
Ximena Vengoechea đã đi sâu vào kỹ năng lắng nghe trong cuốn sách Listen Like You Mean It được minh họa đẹp mắt. Cô ấy giải thích về những điều kiện để có thể lắng nghe một cách hiệu quả và chỉ ra rằng không thực sự lắng nghe có thể dẫn đến những hiểu lầm không đáng có.
Khi đưa ra những giả định hoặc không hoàn toàn tương tác với đối tác trò chuyện của mình, có nhiều khả năng chúng ta sẽ hiểu sai thông điệp mà đối phương muốn gửi gắm.
Thử nghĩ xem. Khi bị ai đó liên tục chen ngang, bạn sẽ cảm thấy như thế nào? Nếu ai đó luôn miệng cướp lời hoặc cho rằng họ biết bạn sẽ nói gì, thì bạn sẽ ra sao?
Làm thế nào để có thể cải thiện kỹ năng lắng nghe của bản thân?
1. Ngừng đưa ra các nhận định
Dẹp những giả định cá nhân sang một bên. Ngay cả khi bạn nghĩ rằng mình biết rõ câu chuyện sẽ đi về đâu, hãy cứ giả vờ và tiếp tục lắng nghe đối tác của mình.
2. Tò mò
Thay vì chịu đựng và cố tỏ ra vui vẻ, hãy tìm thứ gì đó khơi dậy sự tò mò của bạn. Lắng nghe để học hỏi hoặc để bất ngờ. Cố gắng tìm cách khiến bạn có thể lắng nghe một cách hiệu quả.
3. Đặt câu hỏi
Nếu thực sự muốn đi sâu hơn, bạn cần phải đặt nhiều câu hỏi tiếp nối và duy trì cuộc trò chuyện.
4. Đừng hướng mọi thứ về phía mình
Thay vì nhắc đến những chuyện cá nhân, hãy cố gắng giữ cuộc trò chuyện đi đúng trọng tâm. Nếu đối phương đang nói về con chó của họ, bạn chắc chắn không cần phải kể về con chó của mình. Hiểu ý tôi chứ?
5. Cho nhau một khoảng lặng
Các cuộc trò chuyện vội vã có thể lôi cuốn và hấp dẫn, nhưng mọi người lại không có thời gian để chia sẻ cảm nhận của riêng mình. Hãy ngừng lại một chút và chờ đợi nếu như bạn muốn ai đó nói gì thêm.
6. Quan sát ngôn ngữ cơ thể
Lắng nghe cũng bao gồm việc để tâm đến những thứ không được nói bằng lời. Hãy chú ý đến nét mặt, tư thế và ngôn ngữ cơ thể của mọi người nếu như bạn thực sự muốn hiểu được toàn bộ câu chuyện.
7. Làm rõ
Đảm bảo rằng bạn có thể hiểu được những điều mà họ đang nói bằng cách hỏi xem bạn có đang có cùng suy nghĩ với họ hay không. Tôi nói đúng không?
8. Loại bỏ những phiền nhiễu
Chí ít là hãy tập trung hết tâm trí của mình vào người đối diện. Cất điện thoại vào trong túi và cố gắng không làm việc đa nhiệm.
Chúng ta không cần phải cải thiện kỹ năng lắng nghe hằng ngày
Gần đây tôi đã có một cuộc nói chuyện với Greg McKeown trên kênh podcast What’s Essential? nổi tiếng của anh ấy về phương pháp để làm cho việc lắng nghe trở nên hiệu quả và thú vị hơn.
Dưới đây là 3 mánh khóe trong cuốn sách Play Your Way Sane có thể giúp bạn rèn luyện kỹ năng lắng nghe của mình.
1. Đúng vậy, Và
Nếu muốn đảm bảo rằng mình vẫn đang lắng nghe, hãy thử lặp lại ý chính mà người kia đã nói và sau đó nói thêm vào. Như vậy có kỳ không? Có thể đấy. Nhưng đó là một dạng bài tập giúp bạn lắng nghe hiệu quả hơn.
2. Dạy em đi, sensei
Để ngăn chặn suy nghĩ và buộc bản thân phải tò mò hơn khi trò chuyện, hãy coi người nói như một nhà giáo già thông thái và bạn chỉ đang cố gắng trau dồi thêm một số kiến thức bổ ích từ họ. Khi lắng nghe với mục đích để học hỏi, chúng ta có xu hướng tập trung và tương tác nhiều hơn.
3. Một phóng viên khó nhằn
Các nhà báo thường được biết đến với công việc đưa ra những câu hỏi mở và moi móc thông tin từ người được phỏng vấn, vậy tại sao bạn không giả vờ như mình là một người phóng viên? Lần tới khi bạn mất tập trung, hãy tưởng tượng bản thân đang cầm một chiếc micrô với mong muốn hiểu rõ hơn về câu chuyện của người đối diện.
Việc lắng nghe tốt hơn có thể thay đổi thế giới không?
Nếu chúng ta thực sự biết lắng nghe như chúng ta thường nghĩ, mâu thuẫn sẽ được giảm thiểu. Nhiều người sẽ cảm thấy an toàn khi chia sẻ suy nghĩ và ý kiến của mình. Đổi lại, tất cả chúng ta sẽ cảm thấy được thấu hiểu nhiều hơn.
Vì vậy, thay vì tập trung vào cách nói chuyện để khiến mọi người muốn lắng nghe, hãy để tâm đến sự cách biệt. Thực hiện các bước đơn giản để cải thiện kỹ năng lắng nghe của chính bạn. Hãy là tấm gương tại nơi làm việc và ở nhà về cách lắng nghe để mọi người cảm thấy được tôn trọng và có giá trị.
Và lần tới khi ai đó hỏi rằng liệu bạn có phải là người biết lắng nghe hay không, hãy suy nghĩ thật kỹ trước khi trả lời. Bởi lẽ lắng nghe không đơn thuần là nghe bằng đôi tai của bạn.
Nguồn (trong bài viết)
Drinko, C. (2021). Play Your Way Sane: 120 Improv-Inspired Exercises to Help You Calm Down, Stop Spiraling, and Embrace Uncertainty. Tiller Press.
Lee, D., & Hatesohl, D. Listening: Our most used communications skill. University of Missouri Extension. https://extension.missouri.edu/publications/cm150.
McPherson, S. (2021). The Lost Art of Connecting: The Gather, Ask, Do Method for Building Meaningful Business Relationships. McGraw-Hill Education.
Sullivan, B., & Thompson, H. (2013, May 3). Now hear this! most people stink at listening [excerpt]. Scientific American. https://www.scientificamerican.com/article/plateau-effect-digital-gadge….
Vengoechea, X. (2021). Listen Like You Mean it: Reclaiming the Lost Art of True Connection. Penguin.
Tác giả: Clay Drinko
----------------------------
Dịch giả: Đông Đông - Tâm Lý Học Tuổi Trẻ
Biên tập: Jinie Đinh
Nguồn ảnh: behance.net
Link bài gốc: We're Worse at Listening Than We Realize
Không có nhận xét nào: